Młyn Maria

    Z kronik wiadomo, że już w 1242 roku przy stopniu piętrzącym istniał jeden młyn wodny Arnold, który wkrótce otrzymał nazwę Klara. O następnym młynie, św. Macieja, wiadomo, że w 1254 roku został sprzedany zakonowi. Na Wyspie Młyńskiej (wówczas Bożego Ciała), przy obecnych Mostach Młyńskich, w 1333 roku wzniesiono młyn Bożego Ciała naprzeciw już istniejącego na Wyspie Piaskowej młyna Maria. W XVII w. przeszedł on na własność klasztoru augustianów. Oba młyny zbudowano z drewna i wyposażono w trzy koła wodne. W 1810 roku młyny te zostały przejęte przez państwo, a następnie odsprzedane osobom prywatnym. W latach 1844 - 1846 przebudowano je w stylu późno klasycystycznym, a w 1846 r. na tyłach obu młynów dobudowano spichlerz o konstrukcji ryglowej i drewniany most. Młyn Bożego Ciała otrzymał nazwę Feniks, a młyn Maria nazwano Piaskowym. Młyn Feniks wyposażono w 1855 roku w amerykański system przemiału zboża, oparty na czterech złożeniach kamieni młyńskich. W latach 1871 i 1883 nastąpiła dalsza przebudowa młynów. W XIX i na początku XX w. dokonano modernizacji kół i urządzeń mechanicznych. Przebudowano i umocniono również nabrzeża i rynny wodne. Po II wojnie światowej oba młyny (nazywane Maria) były wielokrotnie przebudowywane, w wyniku czego usunięto większość dawnych urządzeń, a w latach 60-tych XX w. młyny pozbawiono ostatecznie napędu wodnego i przystosowano je do napędu elektrycznego. Urządzenia napędu wodnego zdemontowano i zniszczono. W 1991 r. zakończono remont rynny prawej (północnej). Rynna lewa wciąż wymaga remontu. Wloty do rynien chroniono niegdyś drewnianą kratą i zamykano drewnianymi zasuwami. Mury rynien zbudowano z cegły i posadowiono na ruszcie z pali dębowych. Wloty do rynien roboczych wykonano w postaci odcinkowych łęków ceglanych. Rynny robocze obecnie są pozbawione jakichkolwiek instalacji.